Η χοντροκατσαρή ντομάτα Μεσσηνίας: Ένας τοπικός διατροφικός θησαυρός.

Η τοπική ποικιλία της χοντροκατσαρής ντομάτας Μεσσηνίας αποτελεί μία από τις πιο αυθεντικές και χαρακτηριστικές γεύσεις του μεσσηνιακού καλοκαιριού. Με έντονο κόκκινο χρώμα, σαρκώδη υφή και γλυκιά, γεμάτη γεύση, αυτή η ντομάτα συνδέεται βαθιά με την παράδοση, την καθημερινή μαγειρική και τη γη της Μεσσηνίας.

Αναγνωρίζοντας τη διατροφική, πολιτισμική και οικονομική της αξία, το Ίδρυμα Καπετάν Βασίλη και Κάρμεν Κωνσταντακόπουλου στήριξε την εκπόνηση μελέτης από τον Καθηγητή Κωνσταντίνο Βελλή και την ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, με στόχο:

• τη συστηματική καταγραφή των χαρακτηριστικών της ποικιλίας,
• τη μελέτη της βιολογικής και γενετικής της ταυτότητας,
• και τη διερεύνηση της προοπτικής ανάδειξής της ως προϊόν υψηλής προστιθέμενης αξίας.

Η χοντροκατσαρή ντομάτα καλλιεργείται παραδοσιακά σε πολλές περιοχές της Μεσσηνίας, κυρίως σε μικρούς οικογενειακούς κήπους και από παραγωγούς που διατηρούν ζωντανές τις τοπικές καλλιεργητικές πρακτικές. Το φυτό είναι ανθεκτικό, προσαρμόζεται εξαιρετικά στο μεσογειακό κλίμα, ενώ ο καρπός του είναι μεγάλος, αυλακωτός και πλούσιος σε χυμό και άρωμα. Συνήθως καταναλώνεται νωπός — σε σαλάτες, γεμιστά ή απλά με λίγο αλάτι και ελαιόλαδο.

Η έρευνα ανέδειξε την ποικιλία ως αυθεντικό γενετικό υλικό με ξεχωριστή γεύση, αρωματικό προφίλ και σημαντική διατροφική αξία, καθιστώντας την ιδιαίτερα ελκυστική για σύγχρονες καταναλωτικές ανάγκες. Παράλληλα, μελετήθηκαν και οι κοινωνικοοικονομικές διαστάσεις της καλλιέργειας, η συμβολή της στη διατήρηση της τοπικής αγροτικής ταυτότητας και οι δυνατότητες ενίσχυσης της τοπικής οικονομίας μέσω της πιστοποίησης και εμπορικής αξιοποίησής της.

Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στη γενετική καταγραφή της χοντροκατσαρής ντομάτας και στον προσδιορισμό της γενετικής απόστασης από άλλες καλλιεργούμενες ποικιλίες στην Ελλάδα. Η διαδικασία αυτή αποτελεί το πρώτο και καθοριστικό βήμα για την κατοχύρωση της ποικιλίας μέσω της εγγραφής της στον Εθνικό Κατάλογο Καλλιεργούμενων Ποικιλιών, δημιουργώντας τις βάσεις για την επίσημη προστασία και ανάδειξή της στο μέλλον.

Σε μια εποχή που η βιοποικιλότητα της ελληνικής υπαίθρου απειλείται, η χοντροκατσαρή ντομάτα της Μεσσηνίας αναδεικνύεται ως σύμβολο τοπικής ανθεκτικότητας, γευστικής αυθεντικότητας και αγροτικής ταυτότητας. Το Ίδρυμα “Καπετάν Βασίλη και Κάρμεν Κωνσταντακόπουλου”, πιστό στη δέσμευσή του για τη στήριξη της τοπικής παραγωγής και της βιώσιμης αγροτικής ανάπτυξης, συνεχίζει να στηρίζει δράσεις που διασφαλίζουν τη διατήρηση, αναβίωση και ανάδειξη παραδοσιακών ποικιλιών, δημιουργώντας προστιθέμενη αξία για τους παραγωγούς και την τοπική κοινωνία.